Page 52 - Eyka İlk Yardım Eğitim Merkezi Kitapçık

(9)

ZEHİRLENMELERDE İLKYARDIM
Zehirlenme nedir?
Vücuda zehirli (toksik) bir maddenin girmesi sonucu normal fonksiyonların bozulmasıdır. Vücuda
dışarıdan giren bazı yabancı maddeler, vücudun yaşamsal fonksiyonlarına zarar verebileceğinden zehirli
(toksik) olarak kabul edilirler.
Zehirlenme hangi yollarla meydana gelir?

Zehirlenme yolları üç grupta toplanır.
 Sindirim yoluyla: En sık rastlanan zehirlenme yoludur. Sindirim yoluyla alınan zehirler genellikle ev
ya da bahçede kullanılan kimyasal maddeler, zehirli mantarlar, bozuk besinler, ilaç ve aşırı alkoldür.
 Solunum yoluyla: Zehirli maddenin solunum yolu ile alınmasıyla oluşur. Genellikle karbon monoksit
(tüp kaçakları, şofben, bütan gaz sobaları), lağım çukuru veya kayalarda biriken karbondioksit, havuz
hijyenin de kullanılan klor, yapıştırıcılar, boyalar ev temizleyicileri gibi maddeler ile oluşur.

 Cilt yoluyla: Zehirli madde vücuda direk deri aracılığı ile girer. Bu yolla olan zehirlenmeler böcek
sokmaları, hayvan ısırıkları, ilaç enjeksiyonları, saç boyaları, zirai ilaçlar gibi zehirli maddelerin
deriden emilmesi ile oluşur.

Zehirlenmelerde genel belirtiler nelerdir?

 Sindirim sistemi bozuklukları: Bulantı, kusma, karın ağrısı, gaz, şişkinlik, ishal
 Sinir sistemi bozuklukları: Bilinç kaybı, havale, rahatsızlık hissi, kaslarda ağrı, kasılma, hareketlerde
uyumsuzluk, şok belirtileri
 Solunum sistemi bozuklukları: Nefes darlığı, solunum durması, baş ağrısı, baş dönmesi, kulak
çınlaması, oksijen yetmezliği nedeni ile ciltte kızarıklık, morarma
 Dolaşım sistemi bozuklukları: Nabız bozukluğu, baş ağrısı, soğuk terleme, kalp durması.

Solunum yolu ile zehirlenmelerde ilkyardım nasıl olmalıdır?
 Hasta temiz havaya çıkarılır ya da cam ve kapı açılarak ortam havalandırılır,

 Yaşamsal belirtiler değerlendirilir (ABC),
 Yarı oturur pozisyonda tutulur,
 Bilinç kapalı ise koma pozisyonu verilir,

 Tıbbi yardım istenir (112),
 İlkyardımcı müdahale sırasında kendini ve çevresini korumak için gerekli önlemleri almalıdır,

 Solunumu korumak için maske veya ıslak bez kullanılır,
 Elektrik düğmeleri ve diğer elektrikli aletler ve ışıklandırma cihazları kullanılmaz,
 Yoğun duman varsa hastayı dışarı çıkarmak için ip kullanılmalıdır,

 Derhal itfaiyeye haber verilir (110).

51